పురాణాలలో నాగులు :
మహాభారతం మరియు భాగవత పురాణంలో సర్పాలు (సర్పాలు లేదా నాగులు) ఒక విశిష్ట స్థానం కలిగి ఉన్నాయి. ఈ సర్పాలు దివ్యమైన, సమీదేవతలను పోలిన శక్తులతో ఉండి, మానవులు మరియు దేవతలతో ఒక సంక్లిష్ట సంబంధం కలిగి ఉంటాయి. ఈ సర్పాలు వివిధ లోకాలలో నివసిస్తారు, తమ స్వభావం, శక్తి మరియు కర్మల ఆధారంగా వేర్వేరు లోకాలకు చెందినవారు. మహాభారతం మరియు భాగవత పురాణం ఆధారంగా, సర్పాల వివిధ రకాల గురించి మరియు వారు నివసించే లోకాల గురించి ఇక్కడ వివరించబడింది.
1. మహాభారతంలో సర్పాలు:
మహాభారతం లో సర్పాలు ప్రధాన పాత్ర పోషిస్తాయి, ముఖ్యంగా ఆది పర్వంలో సర్ప యాగం (జనమేజయుడి సర్ప సత్కారం) కథలో ప్రముఖంగా ప్రస్తావించబడింది. ఈ సర్పాలు వివిధ వంశాలకు చెందినవారు, మరియు వారి లక్షణాలు, నివాసాలు వర్ణించబడ్డాయి.
సర్పాల రకాలు మరియు వారి లోకాలు:
- వాసుకి: వాసుకి అత్యంత ప్రఖ్యాతి గాంచిన నాగరాజు. ఇతడు పాతాళ లోకంలో నివసిస్తాడు. సముద్ర మధనంలో ప్రధాన పాత్ర పోషించాడు, అక్కడ మంధర పర్వతాన్ని చుట్టుకున్నదిగా వర్ణించబడాడు.
- లోకం: పాతాళ లోకం (భూలోక దిగువ స్థానం) వాసుకి నివసించే స్థలం, అక్కడ ఇతడు ఇతర సర్పాలపై అధికారంతో ఉంటాడు.
- తక్షక: తక్షక మరొక ప్రసిద్ధ నాగరాజు. ఇతడు తన విషంతో ప్రసిద్ధి గాంచాడు మరియు పరిక్షిత్తును హతమార్చాడు, ఇది సర్ప యాగానికి కారణమైంది. తక్షక నాగ లోకంలో నివసించేవాడు.
- లోకం: నాగ లోకం లేదా పాతాళ లోకం తక్షక నివసించే స్థలం.
- అనంత (శేష నాగుడు): శేష నాగుడు, అనంతుడిగానూ పిలువబడే ఈ సర్పుడు అత్యంత పవిత్రంగా పరిగణించబడతాడు. ఇతడు విష్ణువునకు సహకరించే శక్తిగా భూగోళాన్ని తన మస్తకంపై ఉంచి నిలిపినవాడిగా వర్ణించబడతాడు.
- లోకం: వైకుంఠం, విష్ణువు నివసించే దివ్య స్థలం, అక్కడ శేష నాగుడు ఆరామిస్తాడు.
- కాలీయ: కాలీయ నాగుడు, ఒక విషపూరితమైన సర్పుడు, ఇతడు యమునా నదిలో నివసించేవాడు. యమునా జలాలను విషపూరితం చేస్తూ, కృష్ణుడు ఆ విషపూరితాన్ని తొలగించి, ఇతడిని రమణక ద్వీపం అనే దీవికి పంపాడు.
- లోకం: రమణక ద్వీపం, ఒక విడిచిన ద్వీపం, నాగులు నివసించే దివ్యమైన ప్రదేశంగా వర్ణించబడింది.
ప్రధాన సర్ప వంశాలు (మహాభారతం):
మహాభారతం వివిధ సర్ప వంశాలను మరియు వారి నాయకులను వివరిస్తుంది. వాటిలో కొన్ని ముఖ్యమైనవి:
- వాసుకి వంశం: వాసుకి ఆధిపత్యంలో ఉండే ఈ వంశం పాతాళ లోకంలో అధికారంతో ఉంటుంది.
- తక్షక వంశం: ఈ వంశం అత్యంత భయంకరమైనది, దీనిని నాగ లోకంలో నివసిస్తుందని చెబుతారు.
- ఏరావత వంశం: ఏరావత అనే దివ్య హస్తిని ఉత్పత్తిచేసిన ఈ వంశం, ఆకాశస్థ లోకాల్లో నివసించే శక్తివంతమైన సర్పాలు.
2. భాగవత పురాణంలో సర్పాలు:
భాగవత పురాణం కూడా సర్పాల ప్రాముఖ్యతను గాఢంగా పేర్కొంటుంది. ఇందులో సర్పాలు దివ్య శక్తులుగా, భౌతిక మరియు ఆధ్యాత్మిక రీత్యా ఉన్నత స్థానంలో ఉంటాయి. వారి స్థానాలు మరియు పాత్రలను మరింత వర్ణనాత్మకంగా వివరిస్తుంది.
సర్పాల రకాలు మరియు వారి లోకాలు:
- శేష నాగుడు (అనంతుడు): భాగవత పురాణంలో శేష లేదా అనంతుడు సృష్టి మరియు ప్రపంచాన్ని నిబద్ధంగా ఉంచే శక్తిగా వర్ణించబడతాడు. ఇతడు పాతాళ లోకంలో నివసిస్తాడు, కానీ విష్ణువును సేవిస్తూ వైకుంఠంలో కూడా ఉంటాడు.
- లోకం: పాతాళ లోకం మరియు వైకుంఠం.
- కాలీయ: కాలీయ నాగుడు కృష్ణ లీలలో ప్రధాన పాత్ర పోషిస్తాడు. యమునా నది విషపూరితం చేసిన తరువాత, కృష్ణుడు ఇతడిని విజయం సాధించి రమణక ద్వీపానికి తరిమి పంపాడు.
- లోకం: రమణక ద్వీపం.
- వాసుకి: వాసుకి భాగవత పురాణంలో కూడా సముద్ర మధనంలో ప్రధాన పాత్ర పోషిస్తాడు. ఇతడు పాతాళ లోకంలో నివసిస్తూ ఇతర నాగరాజులను అధిరోహించి ఉంటుంది.
- లోకం: పాతాళ లోకం.
శ్రీ బ్రహ్మచైతన్య గోండ్వాలేకర్ మహారాజ్ జీవితం మరియు వారసత్వం
కోణార్క్ సూర్య దేవాలయం వాస్తవాలు
ఏడడుగులు దిగువలోకాలు (లోకాలు) మరియు సర్పాలు:
భాగవత పురాణం ఏడడుగులు దిగువలోకాలను వివరిస్తుంది, వీటిలో సర్పాల నివాసం వర్ణించబడింది:
- అతల: శక్తివంతమైన అసురులు నివసించే లోకం.
- వితల: మాయాబలమున్న సర్పాలు నివసించే లోకం.
- సుతల: రాజు బలి ఆధిపత్యం ఉండే లోకం.
- తలాతల: లోయల్లో ఉన్న లోకంగా వర్ణించబడింది.
- మహాతల: కుహక, తక్షక, శుషేన వంటి నాగులు నివసించే లోకం.
- రసాతల: సర్పాలు మరియు రాక్షసులు నివసించే లోకం.
- పాతాళ: దిగువలోకాల్లో అత్యంత విలాసవంతమైనది, వాసుకి మరియు ఇతర నాగరాజులు నివసించే స్థానం.
ఈ లోకాలు, ముఖ్యంగా పాతాళ లోకం, అత్యంత విలాసవంతమైన, రత్నాలు మరియు ధనంతో నిండిన ప్రదేశంగా వర్ణించబడుతుంది.
3. సర్పాలు మరియు వారి లోకాలు:
- దివ్య లోకాలు: కొంతమంది సర్పాలు, ముఖ్యంగా శేష నాగుడు, వైకుంఠంలో నివసిస్తారు, ఇది విష్ణువుతో ఉన్న దివ్య సంబంధం వల్ల.
- భూలోక మరియు దిగువలోకాలు: చాలా నాగులు, ముఖ్యంగా వాసుకి, తక్షక, వంటి సర్పాలు పాతాళ లోకం లేదా నాగ లోకంలో నివసిస్తారు.
- నదులు మరియు సముద్రాలు: కాలీయ వంటి సర్పాలు నదులలో లేదా సముద్రాలలో నివసిస్తారు, ముఖ్యంగా రమణక ద్వీపం వంటి ప్రాంతాలు.
ముగింపు
మహాభారతం మరియు భాగవత పురాణం సర్పాల మరియు వారి దివ్య లోకాల గురించి ప్రాముఖ్యతతో ప్రస్తావిస్తాయి. వీటిలో వాసుకి, తక్షక, మరియు శేష వంటి సర్పాలు పాతాళ లోకం వంటి దిగువలోకాల్లో నివసిస్తారు. మరికొన్ని సర్పాలు రమణక ద్వీపం వంటి ప్రత్యేక ప్రదేశాల్లో నివసిస్తాయి. ఈ సర్పాలు భౌతిక మరియు ఆధ్యాత్మిక ప్రపంచంలో అతి ముఖ్యమైన పాత్రలు పోషిస్తాయి.
